Các loại que hàn phổ biến trên thị trường hiện nay

Que hàn là một vật tư không thể thiếu trong quá trình hàn hồ quang tay (SMAW – Shielded Metal Arc Welding). Được ví như “linh hồn” của mối hàn, que hàn quyết định chất lượng, độ bền và tính an toàn của sản phẩm sau khi gia công. Chọn đúng loại que hàn không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn đảm bảo mối hàn đạt chuẩn kỹ thuật, ít phát sinh lỗi và phù hợp với yêu cầu từng công việc.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích chi tiết các loại que hàn phổ biến hiện nay, đặc điểm – ứng dụng của từng loại, cũng như tiêu chí lựa chọn que hàn phù hợp nhất cho từng nhu cầu thực tế. Bên cạnh đó, bạn cũng sẽ biết thêm về các thương hiệu que hàn uy tín trên thị trường và lưu ý quan trọng khi sử dụng để đảm bảo hiệu quả tối ưu.

Các loại que hàn phổ biến

Phân loại theo lớp thuốc bọc

Lớp thuốc bọc ngoài que hàn không chỉ bảo vệ lõi kim loại khỏi oxy hóa trong quá trình hàn mà còn tạo ra khí bảo vệ, ổn định hồ quang, điều chỉnh đặc tính mối hàn. Dưới đây là ba nhóm chính:

Que hàn axit (E6013)

• Đặc điểm: Que hàn axit có lớp thuốc bọc chứa nhiều thành phần silica và mangan, dễ mồi lửa, ít bắn tóe, hồ quang ổn định, xỉ dễ bong sau khi hàn. Mối hàn sáng, đều, ít rỗ khí và ít bắn xỉ, phù hợp cho các vị trí hàn bằng và hàn ngang.
• Ứng dụng: Rất phổ biến trong hàn dân dụng, kết cấu nhẹ, gia công các sản phẩm không đòi hỏi yêu cầu cơ lý cao như bàn ghế, khung cửa, hàng rào, v.v.

Que hàn bazơ (E7016, E7018)

• Đặc điểm: Que hàn bazơ có lớp bọc chứa nhiều canxi cacbonat và fluor, tạo ra khí bảo vệ tốt, xỉ phủ toàn bộ mối hàn, hạn chế tối đa hiện tượng nứt nẻ, cho độ bền cơ học và khả năng chịu lực cao. Mối hàn bền, độ dẻo dai tốt, ít rỗ khí, phù hợp với những kết cấu quan trọng.
• Ứng dụng: Sử dụng trong các công trình yêu cầu kỹ thuật cao như cầu đường, kết cấu thép công nghiệp, bồn chứa áp lực, nồi hơi, dầm chịu lực lớn, hàn kết cấu thép trong nhà xưởng hoặc công trình xây dựng lớn.

Que hàn cellulose (E6010, E6011)

• Đặc điểm: Thuốc bọc chủ yếu từ cellulose (hữu cơ), tạo ra hồ quang mạnh, sâu, mối hàn ngấu, có khả năng hàn ở mọi tư thế, kể cả hàn đứng, hàn trần, hàn ngược. Tuy nhiên, khói nhiều và bắn tóe mạnh hơn các loại khác.
• Ứng dụng: Lý tưởng trong hàn ống dẫn dầu khí, hàn ngoài trời, hàn kết cấu chịu lực ở tư thế khó, đặc biệt trong các dự án đường ống, dầu khí và các môi trường khắc nghiệt.

Phân loại theo vật liệu hàn

Mỗi loại vật liệu sẽ cần loại que hàn phù hợp để đảm bảo mối hàn bền chắc, không bị rỗ khí, ăn mòn hoặc gãy nứt sau khi sử dụng:

Que hàn thép carbon

• Đặc điểm: Dùng cho thép thường (thép carbon thấp), là loại phổ biến nhất trên thị trường. Đảm bảo mối hàn chắc, dễ thao tác.
• Ứng dụng: Hàn khung sườn nhà thép, kết cấu dân dụng, xe cộ, máy móc cơ khí thông thường.

Que hàn thép hợp kim thấp

• Đặc điểm: Chứa thêm các nguyên tố hợp kim như Cr, Mo, Ni giúp tăng độ bền, chống ăn mòn, chịu lực, chịu nhiệt.
• Ứng dụng: Hàn các kết cấu cần chịu lực lớn, nồi hơi, bình áp lực, cầu thép, các chi tiết máy chịu va đập mạnh.

Que hàn inox (que hàn thép không gỉ – 308, 309, 316)

• Đặc điểm: Chứa thành phần chính là Cr và Ni, giúp mối hàn chống oxy hóa, bền đẹp, không bị gỉ sét.
• Ứng dụng: Hàn các vật liệu inox trong ngành thực phẩm, hóa chất, y tế, các sản phẩm yêu cầu thẩm mỹ và chống ăn mòn cao.

Que hàn gang

• Đặc điểm: Thường chứa thành phần niken cao, giúp giảm thiểu nứt vỡ do gang rất giòn và dễ bị phá vỡ kết cấu khi hàn.
• Ứng dụng: Sửa chữa, đắp phục hồi các chi tiết bằng gang như vỏ động cơ, thân máy, ống dẫn bằng gang.

Que hàn nhôm

• Đặc điểm: Có lớp thuốc bọc chuyên dụng giúp bảo vệ mối hàn khỏi oxy hóa, mối hàn sáng bóng, bám dính tốt.
• Ứng dụng: Hàn khung nhôm cửa, chi tiết nhôm trên xe ô tô, xe máy, linh kiện điện tử.

Que hàn đồng – hợp kim đồng

• Đặc điểm: Được thiết kế riêng cho các chi tiết đồng và hợp kim đồng như đồng đỏ, đồng thau. Khả năng dẫn nhiệt cao, mối hàn bóng đẹp.
• Ứng dụng: Hàn sửa chữa mô tơ, thiết bị điện, chi tiết bằng đồng hoặc đồng thau trong cơ khí, điện máy.

Phân loại theo đường kính

• 2.0 – 2.6 mm: Phù hợp cho hàn vật mỏng, gia đình, sửa chữa dân dụng, chi tiết nhỏ cần sự tỉ mỉ.
• 3.2 – 4.0 mm: Dùng phổ biến trong xưởng cơ khí, nhà máy, công trình xây dựng. Đường kính này thích hợp cho vật liệu từ trung bình đến dày, cho năng suất cao.
• 5.0 – 6.0 mm: Sử dụng trong công nghiệp nặng, hàn các chi tiết dày, kết cấu thép lớn, yêu cầu dòng điện cao.

Lưu ý: Chọn đường kính que hàn cần cân nhắc độ dày vật liệu và khả năng tải dòng của máy hàn.

Tiêu chí chọn que hàn phù hợp

Chọn que hàn không chỉ dựa vào sở thích cá nhân mà cần cân nhắc các yếu tố kỹ thuật quan trọng sau:

• Loại vật liệu cần hàn: Thép, inox, nhôm, đồng hay gang… Mỗi vật liệu cần loại que hàn riêng để đảm bảo mối hàn bền, chắc, không bị ăn mòn hoặc nứt vỡ.
• Vị trí hàn: Hàn bằng, hàn ngang, hàn đứng, hàn trần. Ví dụ, hàn ống dầu khí cần que cellulose để có thể hàn ở mọi vị trí, kể cả hàn ngược.
• Độ dày vật liệu: Vật liệu càng dày càng cần que hàn đường kính lớn, dòng hàn cao hơn.
• Yêu cầu cơ tính: Mối hàn chịu lực, chịu ăn mòn, chịu nhiệt, yêu cầu thẩm mỹ hoặc chỉ cần chắc chắn thông thường.
• Nguồn điện hàn: Máy hàn dùng AC hay DC, dòng điện và điện áp tối đa là bao nhiêu? Que hàn axit thường linh hoạt với nhiều loại máy, còn que bazơ hoặc inox nên dùng máy inverter công suất lớn.

Ứng dụng thực tế của các loại que hàn

Nhờ sự đa dạng về chủng loại, que hàn được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực sản xuất và đời sống. Dưới đây là một số ứng dụng tiêu biểu:

• Trong xây dựng: Hàn kết cấu thép nhà xưởng, nhà cao tầng, cầu đường, dầm chịu lực lớn.
• Trong công nghiệp cơ khí: Chế tạo máy móc, hàn chi tiết máy, sửa chữa phục hồi thiết bị, đắp bù vật liệu.
• Trong ngành dầu khí – đường ống: Hàn đường ống dẫn dầu, dẫn khí, kết cấu ngoài trời yêu cầu hàn mọi tư thế (dùng que cellulose).
• Trong dân dụng: Sửa chữa cửa cổng, bàn ghế, hàng rào, vật dụng gia đình, khung sắt, chi tiết nhỏ.
• Trong chế tạo inox, nhôm, đồng: Sản xuất bồn chứa, thiết bị y tế, đồ gia dụng cao cấp, linh kiện điện tử, các sản phẩm chống ăn mòn, chịu hóa chất.

Một số thương hiệu que hàn phổ biến trên thị trường

• Hồng Ký: Thương hiệu Việt Nam, nổi bật với dòng que hàn thép carbon, bazơ, inox. Giá thành hợp lý, phân phối rộng rãi.
• Jasic: Que hàn Jasic đa dạng chủng loại, nổi tiếng nhờ chất lượng ổn định, đáp ứng nhiều nhu cầu khác nhau từ dân dụng tới công nghiệp.
• Oshima: Sản phẩm có nguồn gốc Nhật Bản, chất lượng tốt, bám dính chắc, dễ sử dụng, thích hợp cho cả thợ mới vào nghề.
• Kobe (Nhật Bản): Một trong những thương hiệu lâu đời, chuyên các loại que hàn cao cấp, ứng dụng trong xây dựng, đóng tàu, dầu khí.
• Hyundai Welding: Nổi tiếng với các sản phẩm que hàn xuất khẩu đi nhiều nước, độ bền cao, phù hợp cho các dự án lớn, công trình quốc tế.
• Esab: Thương hiệu đến từ châu Âu, mạnh về que hàn đặc chủng, que hàn hợp kim, hàn gang, hàn nhôm…

Bảng so sánh ngắn:

Lời khuyên khi sử dụng que hàn

• Bảo quản đúng cách: Để que hàn nơi khô ráo, tránh tiếp xúc với độ ẩm cao. Nếu que bị ẩm, nên sấy lại trước khi sử dụng để tránh rỗ khí, nổ đầu que khi hàn.
• Chuẩn bị bề mặt hàn: Làm sạch bề mặt kim loại khỏi rỉ sét, bụi bẩn, dầu mỡ giúp mối hàn ăn sâu và bám chắc hơn.
• Chọn dòng điện phù hợp: Điều chỉnh dòng điện đúng theo khuyến nghị của nhà sản xuất, tránh hiện tượng cháy que hoặc không ăn vật liệu.
• Thử hàn trước: Nên thử hàn trên vật liệu mẫu để kiểm tra chất lượng mối hàn, điều chỉnh thông số trước khi hàn trên sản phẩm thật.
• Lưu ý an toàn: Mang đầy đủ đồ bảo hộ: kính hàn, găng tay, quần áo dày… để bảo vệ khỏi tia lửa, tia cực tím và nhiệt độ cao.

Kết luận

Việc lựa chọn đúng loại que hàn không chỉ giúp nâng cao chất lượng mối hàn mà còn tối ưu hiệu suất công việc và đảm bảo an toàn cho người thợ. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại que hàn với đặc tính, ứng dụng khác nhau – từ hàn thép thường, kết cấu chịu lực, hàn inox, nhôm, gang, cho đến các loại hợp kim đặc biệt.

Lời khuyên:

• Hãy xác định rõ vật liệu, vị trí hàn, độ dày vật liệu và yêu cầu kỹ thuật của công việc trước khi chọn mua que hàn.
• Ưu tiên các sản phẩm chính hãng từ thương hiệu uy tín để đảm bảo chất lượng và an toàn khi sử dụng.
• Khi cần tư vấn hoặc chọn mua que hàn, hãy liên hệ với các nhà phân phối lớn, trung tâm vật tư công nghiệp, hoặc truy cập các sàn thương mại điện tử uy tín để nhận hỗ trợ chuyên sâu.

Chọn đúng que hàn – Đảm bảo mối hàn vững chắc, an toàn và bền bỉ theo thời gian!