Hàn Mig dùng khí gì? Tìm hiểu chi tiết 4 loại khí thường dùng cho hàn Mig

Hàn MIG (Metal Inert Gas) là một trong những phương pháp hàn phổ biến nhất hiện nay trong ngành cơ khí, xây dựng, chế tạo máy móc, đóng tàu và cả ứng dụng dân dụng. Nhờ tính tiện lợi, thao tác đơn giản, năng suất cao và chất lượng mối hàn tốt, máy hàn MIG được nhiều thợ chuyên nghiệp và cả người mới lựa chọn.

Một trong những yếu tố quyết định chất lượng mối hàn MIG chính là loại khí bảo vệ sử dụng trong quá trình hàn. Vậy, hàn MIG dùng khí gì? Nên chọn loại khí nào phù hợp từng vật liệu và nhu cầu sử dụng? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ vai trò của khí bảo vệ, phân tích ưu nhược điểm từng loại khí thường dùng trong hàn MIG và hướng dẫn lựa chọn tối ưu cho công việc thực tế.

Khí bảo vệ trong hàn MIG là gì?

Khí bảo vệ là loại khí được cung cấp liên tục trong quá trình hàn MIG, với mục đích bao bọc vùng hồ quang và mối hàn khỏi các tác nhân bên ngoài như oxy, nitơ, hơi ẩm trong không khí. Việc này giúp ngăn ngừa hiện tượng oxy hóa, lẫn tạp chất vào mối hàn, nhờ đó đảm bảo mối hàn sáng đẹp, chắc chắn và bền lâu.

Tầm quan trọng của khí bảo vệ:

• Bảo vệ mối hàn: Khí bảo vệ giúp cách ly kim loại nóng chảy với môi trường xung quanh, ngăn các phản ứng hóa học không mong muốn.
• Ổn định hồ quang: Loại khí phù hợp sẽ tạo ra hồ quang hàn ổn định, đều, giảm bắn tóe.
• Tăng chất lượng mối hàn: Sử dụng đúng loại khí giúp mối hàn bền chắc, không bị rỗ, nứt hoặc lẫn xỉ.

Chọn đúng khí bảo vệ là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến cả kỹ thuật, thẩm mỹ lẫn hiệu quả kinh tế khi hàn MIG.

Các loại khí thường dùng trong hàn MIG

Hàn Mig sử dụng khí CO₂ (Carbon Dioxide)

CO₂ là loại khí bảo vệ phổ biến nhất hiện nay do giá thành rẻ, dễ mua và phù hợp với nhiều loại máy hàn MIG thông dụng trên thị trường.

Đặc điểm: Là khí không màu, không mùi, thường được đóng trong bình áp suất.

Ưu điểm:

• Giá thành thấp, giúp tiết kiệm chi phí vận hành.
• Tạo độ ngấu tốt, mối hàn bám chắc vào vật liệu.
• Phù hợp cho hàn các kết cấu thép, hàn khung, dầm trong xây dựng, chế tạo máy móc dân dụng.

Nhược điểm:

• Mối hàn dễ bị bắn tóe, xỉ nhiều hơn, cần vệ sinh lại sau hàn.
• Mối hàn thường không mịn, sáng bóng như khi dùng khí trơ.
• Nếu thao tác chưa đúng kỹ thuật, có thể gây rỗ hoặc ngậm khí.

Ứng dụng thực tế: CO₂ thường được sử dụng để hàn các loại thép cacbon, kết cấu thép dân dụng, đóng tàu, các xưởng cơ khí vừa và nhỏ nơi chi phí là yếu tố quan trọng.

Hàn Mig sử dụng khí Argon (Ar)

Argon là khí trơ, không màu, không mùi và rất ít phản ứng hóa học với kim loại ở nhiệt độ cao. Đây là lựa chọn phổ biến cho hàn các vật liệu đặc biệt, yêu cầu thẩm mỹ cao.

Đặc điểm: Khí trơ, không tác dụng với kim loại và các thành phần trong không khí khi hàn.

Ưu điểm:

• Hồ quang ổn định, dễ kiểm soát.
• Mối hàn sáng đẹp, bề mặt láng mịn, ít bắn tóe.
• Giảm nguy cơ lẫn tạp chất vào mối hàn, hạn chế hiện tượng rỗ, nứt.
• Phù hợp với hàn nhôm, inox, các hợp kim màu.

Nhược điểm:

• Giá thành cao hơn CO₂, chi phí vận hành lớn hơn.
• Độ ngấu thường không mạnh bằng CO₂ nếu dùng riêng lẻ cho thép.

Ứng dụng thực tế: Argon được dùng phổ biến khi hàn inox, nhôm, đồng, hợp kim màu trong các ngành chế tạo máy, trang trí nội thất inox, sản xuất xe đạp, xe máy, các chi tiết đòi hỏi mối hàn đẹp, ít vệ sinh lại.

Hỗn hợp Argon + CO₂

Đây là loại khí bảo vệ được dùng nhiều nhất trong công nghiệp hàn MIG hiện đại, giúp cân bằng giữa chất lượng mối hàn và chi phí sử dụng.

Tỷ lệ phổ biến: 75% Argon + 25% CO₂ hoặc 80% Argon + 20% CO₂.

Ưu điểm:

• Kết hợp tính ổn định hồ quang của Argon với độ ngấu tốt của CO₂.
• Mối hàn đẹp, bền, ít bắn tóe.
• Tiết kiệm chi phí hơn so với dùng Argon nguyên chất.
• Phù hợp với hàn thép hợp kim, hàn khung xe, hàn kết cấu chịu lực.

Nhược điểm:

• Giá thành cao hơn CO₂ nhưng rẻ hơn Argon tinh khiết.
• Cần điều chỉnh thông số máy phù hợp từng loại hỗn hợp để đạt kết quả tốt nhất.

Ứng dụng thực tế: Hỗn hợp Argon + CO₂ được sử dụng phổ biến ở các nhà máy sản xuất xe hơi, xe máy, kết cấu thép, xưởng gia công lớn – nơi yêu cầu cả chất lượng lẫn hiệu suất kinh tế.

Hỗn hợp Argon + O₂ (Oxy)

Ngoài CO₂, Argon còn được kết hợp với một lượng nhỏ Oxy (1–5%) để tăng hiệu quả bảo vệ, nhất là khi hàn thép hợp kim hoặc thép không gỉ.

Tỷ lệ: 95–98% Argon + 2–5% O₂.

Ưu điểm:

• Giúp hồ quang ổn định hơn, tăng khả năng thấm ướt, lan rộng của mối hàn.
• Mối hàn bóng đẹp, đều màu, giảm hiện tượng bắn tóe.
• Thích hợp cho các mối hàn yêu cầu tính thẩm mỹ cao.

Nhược điểm:

• Nếu tỉ lệ O₂ quá cao có thể làm tăng hiện tượng oxy hóa, ảnh hưởng đến chất lượng hàn.
• Giá thành cao.

Ứng dụng: Hàn thép hợp kim, thép không gỉ, các chi tiết yêu cầu chính xác và đẹp.

So sánh các loại khí trong hàn MIG

Để dễ hình dung, dưới đây là bảng so sánh các loại khí thường dùng trong hàn MIG:

Lời khuyên lựa chọn:

• Gia đình, sửa chữa nhỏ: Có thể dùng CO₂ để tiết kiệm chi phí, chấp nhận mối hàn không quá đẹp.
• Cơ khí vừa và nhỏ: Ưu tiên hỗn hợp Argon + CO₂, đảm bảo chất lượng, chi phí hợp lý.
• Công nghiệp, yêu cầu thẩm mỹ cao: Chọn Argon tinh khiết hoặc Argon + O₂ cho mối hàn sáng đẹp, ít phải làm sạch lại.

Lưu ý khi chọn và sử dụng khí hàn MIG

Để tối ưu hiệu quả hàn và đảm bảo an toàn, khi chọn và sử dụng khí bảo vệ cho máy hàn MIG, bạn nên chú ý:

1. Xác định vật liệu cần hàn:

   • Thép carbon: dùng CO₂ hoặc Ar + CO₂.

   • Inox, nhôm: ưu tiên Argon tinh khiết.

   • Thép hợp kim: nên dùng hỗn hợp Ar + O₂ hoặc Ar + CO₂ tùy nhu cầu.

2. Cân đối chi phí và chất lượng:

   • Nếu cần tiết kiệm, chấp nhận vệ sinh lại mối hàn → dùng CO₂.

   • Nếu muốn mối hàn thẩm mỹ, ít phải xử lý lại → chọn hỗn hợp hoặc Argon.

3. Đảm bảo nguồn cung khí an toàn:

   • Chỉ mua khí tại đơn vị uy tín, bình khí được kiểm định chất lượng, van an toàn.

   • Luôn kiểm tra ống dẫn, van khóa, tránh rò rỉ khí gây nguy hiểm.

4. Điều chỉnh thông số máy phù hợp loại khí:

   • Với từng loại khí/hỗn hợp, cần điều chỉnh dòng điện, áp lực khí, tốc độ dây hàn cho phù hợp để đạt kết quả tốt nhất.

5. Bảo quản và sử dụng khí đúng cách:

   • Đặt bình khí ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.

   • Luôn khóa van sau khi sử dụng, kiểm tra định kỳ thiết bị cấp khí.

Kết luận

Máy hàn MIG có thể sử dụng nhiều loại khí bảo vệ khác nhau như CO₂, Argon hoặc các hỗn hợp khí (Argon + CO₂, Argon + O₂). Mỗi loại khí mang lại những ưu – nhược điểm riêng về chi phí, chất lượng mối hàn và phù hợp với từng nhóm vật liệu. Để lựa chọn loại khí phù hợp, bạn nên xác định rõ nhu cầu, vật liệu hàn, ngân sách cũng như yêu cầu về chất lượng thành phẩm.