Máy bơm nước là thiết bị quen thuộc trong hầu hết các hộ gia đình, đặc biệt với những ngôi nhà nhiều tầng hoặc sử dụng nước từ giếng, bể ngầm. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, không ít người bắt đầu đặt câu hỏi: tại sao máy bơm nước lên yếu, dù thiết bị vẫn hoạt động bình thường? Sự cố này không chỉ gây bất tiện trong sinh hoạt mà còn tiềm ẩn nguy cơ cháy hỏng máy nếu để kéo dài. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn xác định các nguyên nhân phổ biến khiến máy bơm nước lên yếu và hướng dẫn cách xử lý hiệu quả ngay tại nhà.
Một trong những nguyên nhân thường gặp là nguồn nước cấp cho máy bơm nước không đảm bảo. Khi bể chứa, giếng đào hoặc giếng khoan bị cạn, máy bơm sẽ không có đủ nước để hút. Ngoài ra, nếu đường ống hút có khe hở hoặc bị rò rỉ, không khí sẽ lọt vào và gây hiện tượng “hụt nước” trong buồng bơm, khiến máy chạy không tải hoặc bơm rất yếu.
Phớt bơm là bộ phận giúp làm kín trục quay và buồng bơm, khi phớt bị mòn hoặc rách, nước sẽ rò rỉ ra ngoài, làm giảm áp lực bơm. Tương tự, nếu cánh quạt máy bơm bên trong bị mòn, gãy hoặc kẹt dị vật, máy sẽ không thể tạo đủ lực để đẩy nước lên cao, dù động cơ vẫn quay.
Tụ điện giúp khởi động và duy trì tốc độ quay của động cơ. Khi tụ bị hỏng, máy có thể vẫn quay nhưng không đủ công suất, tốc độ trục chậm hơn dẫn đến lực hút yếu và nước lên chậm. Trường hợp tụ yếu dễ bị nhầm lẫn với lỗi cơ khí nên cần kiểm tra kỹ.
Hệ thống đường ống dẫn nước từ máy đến điểm sử dụng nếu bị rò rỉ ở bất kỳ điểm nào cũng sẽ làm giảm áp suất. Ngoài ra, các van khóa nếu bị kẹt, mở chưa hết hoặc bị rò rỉ cũng góp phần làm dòng nước yếu đi rõ rệt.
Mỗi máy bơm đều có giới hạn về độ sâu hút và độ cao đẩy (thường ghi rõ trong thông số kỹ thuật). Nếu bạn dùng máy dân dụng để hút nước từ giếng sâu hơn 9m hoặc đẩy lên bồn nước trên tầng 4, có thể máy sẽ hoạt động rất yếu, không đủ lực bơm.
Sai lầm khi lắp đặt như không dùng van một chiều, không mồi nước trước khi vận hành hoặc lắp sai chiều dòng chảy cũng khiến máy bơm không hoạt động hiệu quả. Trường hợp này thường xảy ra sau khi tự thay máy hoặc lắp đặt mới mà không có kỹ thuật viên hỗ trợ.
Nếu khu vực bạn sống thường xuyên có điện áp yếu hoặc sụt áp vào giờ cao điểm, máy bơm sẽ không đạt công suất tối đa. Điều này khiến tốc độ bơm giảm, nước lên yếu và không ổn định, đặc biệt với các dòng máy công suất lớn.
Trước tiên, bạn nên kiểm tra bể chứa hoặc giếng khoan xem còn nước hay không. Dọn sạch rác, cặn bẩn bám trên lưới lọc đầu hút, kiểm tra xem đường ống có bị hở hoặc lỏng mối nối nào không. Nếu phát hiện có bọt khí trong đường ống, cần kiểm tra các đoạn co nối và khắc phục triệt để.
Tháo buồng bơm và kiểm tra phần cánh quạt bên trong xem có bị mòn, gãy hay kẹt dị vật không. Nếu cánh bơm mòn quá mức, cần thay mới đúng loại của hãng. Phớt bị rò nước hoặc có dấu hiệu hư hỏng cũng nên thay sớm để tránh hao áp lực.
Dùng đồng hồ vạn năng để đo tụ điện, nếu chỉ số sai lệch nhiều so với thông số ghi trên thân tụ (ví dụ 10μF ±5%), nên thay tụ mới tương đương. Giá tụ điện máy bơm khá rẻ và thay thế đơn giản nếu có chút kiến thức điện.
Lần lượt kiểm tra tất cả các van, mối nối và đường ống. Dấu hiệu như nước rò rỉ, ẩm hoặc nước chảy ngược ở van một chiều là dấu hiệu rõ ràng cần xử lý. Nếu cần, hãy thay mới van khóa hoặc gia cố bằng keo chuyên dụng.
Nếu nhà bạn cao tầng hoặc có nhiều thiết bị sử dụng nước đồng thời, hãy tính lại lưu lượng và cột áp cần thiết để chọn máy có công suất phù hợp hơn. Ví dụ: nhà 4 tầng nên dùng máy bơm đẩy cao từ 125–150W trở lên.
Nếu đã kiểm tra toàn bộ nhưng máy vẫn hoạt động yếu, rất có thể máy đã cũ, xuống cấp hoặc hư hỏng bên trong (động cơ, bạc đạn…). Khi đó, việc thay máy mới sẽ tiết kiệm thời gian và chi phí hơn là sửa chữa nhiều lần.
Để đảm bảo máy bơm nước luôn hoạt động ổn định và tránh tình trạng nước bơm lên yếu sau một thời gian sử dụng, bạn nên chủ động thực hiện một số biện pháp phòng ngừa sau:
Thường xuyên kiểm tra và vệ sinh các bộ phận bên trong máy bơm, đặc biệt là phớt bơm, cánh quạt, buồng bơm. Nếu phát hiện cặn bẩn, dị vật hoặc các dấu hiệu hư hỏng nhẹ, nên xử lý sớm để tránh ảnh hưởng đến hiệu suất. Ngoài ra, bạn cũng nên kiểm tra và thay dầu (với máy có bộ phận cần bôi trơn) để động cơ hoạt động trơn tru.
Tụ điện rất dễ xuống cấp sau thời gian dài sử dụng. Bạn nên định kỳ đo tụ bằng đồng hồ vạn năng, nếu thấy trị số sai lệch nhiều so với thông số ghi trên thân tụ thì cần thay mới. Việc chủ động kiểm tra tụ giúp ngăn ngừa tình trạng máy bơm nước hoạt động yếu, quay chậm hoặc không đủ lực đẩy nước.
Lắp van một chiều ở đầu hút sẽ giúp giữ nước trong đường ống khi ngừng bơm, tránh mất mồi và ngăn nước chảy ngược. Bên cạnh đó, bộ lọc rác ở đầu hút sẽ bảo vệ máy khỏi cặn bẩn, rác lớn gây kẹt cánh quạt – một nguyên nhân phổ biến khiến máy bơm nước lên yếu.
Ngay từ đầu, bạn nên chọn máy bơm có công suất và thông số phù hợp với chiều cao đẩy và lưu lượng cần thiết. Ví dụ, nếu nhà bạn cao trên 3 tầng hoặc cần bơm nước từ giếng sâu, nên dùng loại máy bơm đẩy cao hoặc bơm chìm chuyên dụng thay vì các dòng mini thông thường.
Nếu khu vực bạn sinh sống thường xuyên xảy ra hiện tượng sụt áp, hãy cân nhắc lắp thêm ổn áp riêng cho máy bơm. Nguồn điện ổn định sẽ giúp động cơ hoạt động đúng công suất, tránh hiện tượng máy chạy yếu hoặc quá tải.
Việc lắp đặt đúng chiều dòng chảy, sử dụng ống dẫn có đường kính phù hợp, bố trí máy đúng vị trí (hạn chế uốn cong đường ống, tránh đặt máy quá xa nguồn nước)… cũng là yếu tố quan trọng giúp đảm bảo máy hoạt động hiệu quả lâu dài.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ tại sao máy bơm nước lên yếu và biết cách xử lý phù hợp. Dù là do tụ yếu, cánh bơm mòn hay nguồn nước không đủ, việc kiểm tra đúng chỗ sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí, tránh thay máy không cần thiết và đảm bảo nguồn nước luôn ổn định cho sinh hoạt.
Nếu bạn cần tư vấn chọn máy bơm nước chính hãng hoặc linh kiện thay thế phù hợp, hãy liên hệ các nhà cung cấp uy tín như TATMart.com – chuyên cung cấp máy bơm và phụ kiện chính hãng, kỹ thuật hỗ trợ tận nơi.