Trong những năm gần đây, đặc biệt khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, khẩu trang N95 trở thành “vật bất ly thân” giúp bảo vệ đường hô hấp trước bụi mịn và nguy cơ lây nhiễm bệnh. Không chỉ được sử dụng trong y tế, khẩu trang N95 còn phổ biến trong môi trường công nghiệp, xây dựng và đời sống hằng ngày.
Vậy khẩu trang N95 là gì, khác gì so với khẩu trang y tế thường, cách sử dụng ra sao và những sản phẩm nào được ưa chuộng tại Việt Nam? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết.
Khẩu trang N95 là loại khẩu trang được thiết kế để lọc ít nhất 95% các hạt bụi siêu mịn trong không khí có kích thước từ 0,3 micromet trở lên.
Chữ N: là viết tắt của “Non- Oil” – có nghĩa là khả năng lọc được các hạt khí có gốc dầu.
Số 95: tỉ lệ lọc lên đến 95% của các hạt bụi siêu mịn với kích thước 0,3μm.
Khẩu trang N95 được chứng nhận bởi NIOSH (Viện An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp Hoa Kỳ), đảm bảo tiêu chuẩn quốc tế.
So với khẩu trang y tế hoặc khẩu trang vải, N95 vượt trội hơn về hiệu quả lọc bụi và vi khuẩn:
Khẩu trang y tế: Chủ yếu ngăn giọt bắn lớn, hiệu quả với bụi mịn thấp hơn nhiều.
Khẩu trang vải: Chỉ có tác dụng chống bụi lớn và giọt bắn, không đạt chuẩn y tế.
Khẩu trang N95: Ôm khít mặt, ngăn bụi mịn, vi khuẩn và giọt bắn hiệu quả cao.
Một chiếc khẩu trang N95 thường gồm nhiều lớp, mỗi lớp có chức năng riêng:
Một số dòng N95 có van thở, giúp giảm nóng và ẩm bên trong khi đeo lâu. Tuy nhiên, loại này không khuyến khích dùng trong môi trường y tế vì không ngăn được giọt bắn ra ngoài.
Khẩu trang N95 lọc bụi và vi khuẩn bằng cơ chế lọc cơ học kết hợp lọc tĩnh điện:
Lọc cơ học: Giữ lại hạt bụi và vi khuẩn khi đi qua sợi lọc.
Lọc tĩnh điện: Sợi lọc tích điện sẽ hút các hạt bụi siêu nhỏ mà mắt thường không thấy.
Nhờ vậy, N95 có thể lọc hiệu quả bụi mịn PM2.5 và các tác nhân gây bệnh truyền qua không khí.
Ở các thành phố lớn, bụi mịn và khói xe là nguyên nhân làm tăng nguy cơ bệnh hô hấp. Đeo khẩu trang N95 giúp ngăn bụi mịn xâm nhập vào phổi, bảo vệ sức khỏe hiệu quả.
Khẩu trang N95 được khuyến nghị sử dụng trong các tình huống nguy cơ cao, đặc biệt với bệnh:
COVID-19
Cúm mùa và cúm gia cầm
Lao phổi
Sởi và bệnh lây qua khí dung
Trong y tế: Bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên phòng thí nghiệm thường sử dụng N95 khi tiếp xúc bệnh nhân hoặc mẫu bệnh phẩm.
Trong công nghiệp: Công nhân xưởng mộc, xây dựng, nhà máy hóa chất… dùng N95 để hạn chế hít phải bụi, khói và hơi hóa chất.
Rửa tay sạch trước khi đeo.
Đặt khẩu trang ôm sát mặt, kéo dây đeo vòng qua tai hoặc sau đầu.
Dùng tay nắn nẹp kim loại ôm sát sống mũi.
Kiểm tra độ kín bằng cách hít vào – khẩu trang sẽ áp sát mặt nếu đeo đúng.
Một chiếc N95 dùng khoảng 8–12 giờ liên tục.
Nếu khẩu trang ẩm, bẩn hoặc khó thở, nên thay ngay.
Không giặt và không tái sử dụng khẩu trang N95 dùng một lần.
Để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
Sau khi dùng xong, bỏ khẩu trang vào túi kín và vứt vào thùng rác có nắp.
Có logo NIOSH/FDA và mã chứng nhận rõ ràng.
Thiết kế chắc chắn, dây đeo và nẹp mũi bền.
Bao bì in sắc nét, không nhòe hoặc thiếu thông tin.
Trẻ em dưới 2 tuổi không nên đeo N95 vì gây khó thở.
Người bệnh tim, phổi nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Đeo lỏng, không khít mặt.
Tái sử dụng nhiều lần hoặc khi khẩu trang đã ẩm bẩn.
Mua phải hàng giả, kém chất lượng.
Tại Việt Nam, thị trường khẩu trang N95 khá đa dạng, đáp ứng nhu cầu từ bảo vệ hằng ngày đến sử dụng trong môi trường y tế và công nghiệp. Dưới đây là 4 loại khẩu trang N95 nổi bật, được người dùng tin tưởng:
Hamita là thương hiệu khẩu trang y tế trong nước nổi tiếng nhờ chất lượng ổn định. Sản phẩm đạt chuẩn N95, có khả năng lọc ≥95% bụi mịn và vi khuẩn, giúp bảo vệ đường hô hấp hiệu quả. Khẩu trang gồm 4 lớp lọc, ôm sát khuôn mặt, hạn chế rò rỉ không khí và tạo sự thoải mái khi đeo lâu.
Ưu điểm: Giá thành hợp lý, dễ mua tại nhà thuốc hoặc siêu thị y tế.
Phù hợp: Dùng khi di chuyển nơi đông người, trong bệnh viện hoặc môi trường ô nhiễm.
Niva N95 là lựa chọn phổ biến trong nước nhờ thiết kế 5 lớp lọc bụi mịn, vi khuẩn và giọt bắn hiệu quả. Dây đeo co giãn tốt, ôm sát mặt mà không gây đau tai, chất liệu mềm mại và an toàn cho da.
Ưu điểm: Giá cả phải chăng, được nhiều bệnh viện và phòng khám tin dùng.
Phù hợp: Sử dụng hằng ngày hoặc trong môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao.
Đây là dòng khẩu trang nổi tiếng toàn cầu, đạt chứng nhận NIOSH N95 với khả năng lọc ≥95% hạt siêu nhỏ. Sản phẩm có thiết kế ôm sát mặt, không van thở, giúp chống bụi mịn và giọt bắn hiệu quả.
Ưu điểm: Chất lượng cao, thương hiệu uy tín, bền khi đeo lâu.
Phù hợp: Nhân viên y tế, người làm việc trong môi trường nhiều bụi mịn hoặc công nghiệp nhẹ.
Dòng khẩu trang được sản xuất tại Thái Lan, đạt tiêu chuẩn N95, với khả năng lọc bụi mịn và giọt bắn hiệu quả. Thiết kế ôm mặt chắc chắn, dây đeo màu vàng chắc chắn, thích hợp sử dụng lâu dài.
Ưu điểm: Giá thành phải chăng (khoảng 22.000đ/cái), được đánh giá cao về độ bền và độ kín.
Phù hợp: Người lao động trong công trường, xưởng sản xuất, hoặc dùng hằng ngày khi cần bảo vệ hô hấp.
Honeywell H801 được ưa chuộng nhờ thiết kế thoáng khí, ôm sát khuôn mặt, thích hợp đeo trong thời gian dài mà không gây khó chịu. Sản phẩm có khả năng lọc bụi mịn, khói và giọt bắn hiệu quả.
Ưu điểm: Giá hợp lý, dễ tìm tại các cửa hàng bảo hộ lao động.
Phù hợp: Người làm việc ngoài trời, công trường hoặc xưởng sản xuất.
Mẹo khi mua khẩu trang N95: Ưu tiên sản phẩm có chứng nhận rõ ràng, mua tại nhà thuốc và đại lý chính hãng, và thay khẩu trang khi bị ẩm, bẩn để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối đa.
Khẩu trang N95 là giải pháp bảo vệ đường hô hấp hiệu quả trước bụi mịn và nguy cơ lây nhiễm bệnh qua không khí. Để phát huy tối đa công dụng, người dùng nên:
Chọn đúng sản phẩm đạt chuẩn.
Đeo và thay khẩu trang đúng cách.
Không lạm dụng hay tái sử dụng khẩu trang một lần.
Việc sử dụng khẩu trang N95 không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn góp phần phòng ngừa dịch bệnh lây lan trong cộng đồng.