Cách sử dụng máy hàn Mig dùng khí và không dùng khí

Giới thiệu chung về máy hàn MIG

Máy hàn MIG (Metal Inert Gas Welding) hay còn gọi là hàn hồ quang kim loại trong môi trường khí bảo vệ là công nghệ hàn hiện đại, phổ biến trên toàn thế giới. Phương pháp này sử dụng dây hàn nóng chảy làm điện cực kết hợp với dòng khí bảo vệ để tạo ra mối hàn bền chắc, sáng đẹp và ít khuyết tật.

So với các phương pháp hàn truyền thống như hàn que (MMA) hay hàn TIG, máy hàn MIG có ưu điểm vượt trội về tốc độ, dễ thao tác và phù hợp với nhiều loại kim loại khác nhau. Chính vì thế, MIG được ứng dụng rộng rãi trong cơ khí chế tạo, sản xuất ô tô, kết cấu thép, đóng tàu, và cả trong sửa chữa dân dụng.

Tuy nhiên, để tận dụng tối đa hiệu quả, người thợ cần nắm rõ quy trình vận hành cũng như những lưu ý quan trọng trong quá trình sử dụng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách sử dụng máy hàn MIG, bao gồm cả MIG dùng khí và MIG không dùng khí (Flux-cored MIG), giúp bạn hiểu rõ và áp dụng dễ dàng trong thực tế.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy hàn MIG

Cấu tạo cơ bản

Máy hàn MIG gồm các bộ phận chính sau:

• Nguồn điện hàn: cung cấp dòng điện một chiều hoặc xoay chiều để tạo hồ quang.
• Cuộn dây hàn: dây hàn dạng cuộn, được cấp liên tục qua con lăn dẫn và đi ra mỏ hàn.
• Súng hàn MIG (MIG Torch): nơi phát sinh hồ quang điện, đồng thời phun khí bảo vệ bao quanh vùng hàn.
• Bình khí bảo vệ: thường chứa Argon, CO₂ hoặc hỗn hợp hai loại khí này.
• Hệ thống điều khiển: bao gồm các núm chỉnh điện áp, dòng điện, tốc độ cấp dây và lưu lượng khí.

Nguyên lý hoạt động

Phân loại MIG

• Máy hàn MIG dùng khí bảo vệ: cần bình khí Argon, CO₂ hoặc hỗn hợp. Mối hàn đẹp, ít bắn tóe.
• Máy hàn MIG không dùng khí (Flux-cored MIG): sử dụng dây hàn lõi thuốc, khi nóng chảy sẽ tự tạo khí bảo vệ. Loại này tiện lợi, dùng tốt ngoài trời, nhưng mối hàn thường có nhiều bắn tóe hơn.

Chuẩn bị trước khi hàn

Chuẩn bị thiết bị và vật liệu

• Kiểm tra tình trạng máy, dây nguồn, súng hàn và hệ thống cấp dây.
• Đảm bảo bình khí còn đủ áp suất (với MIG dùng khí).
• Chọn dây hàn đúng chủng loại: dây hàn thép, inox hoặc nhôm.
• Làm sạch bề mặt vật liệu bằng bàn chải sắt, máy mài hoặc hóa chất để loại bỏ rỉ sét, dầu mỡ.

Trang bị bảo hộ an toàn

An toàn luôn là yếu tố quan trọng nhất khi hàn MIG. Người thợ cần trang bị:

• Mặt nạ hàn tự động (Auto-darkening Helmet): bảo vệ mắt khỏi tia UV, tia hồng ngoại và ánh sáng hồ quang.
• Găng tay da chịu nhiệt: chống bỏng khi tiếp xúc với tia lửa.
• Quần áo bảo hộ bằng vải dày hoặc da, hạn chế bắt lửa.
• Giày bảo hộ và kính chắn tia lửa: đảm bảo an toàn khi hàn ở môi trường công nghiệp.

Các bước sử dụng máy hàn MIG

Lắp đặt và cài đặt máy MIG dùng khí

• Kết nối bình khí với máy, mở van và chỉnh lưu lượng khoảng 10–20 lít/phút (tùy độ dày vật liệu).
• Lắp dây hàn vào cuộn, điều chỉnh lực căng phù hợp để dây ra trơn tru.
• Cài đặt thông số máy: chọn điện áp và tốc độ cấp dây theo độ dày kim loại. Ví dụ: thép 3 mm thường dùng điện áp 18–20V và tốc độ dây 4–6 m/phút.

Thao tác hàn MIG dùng khí

• Cầm súng hàn chắc tay, giữ góc nghiêng 10–20° so với vật hàn.
• Khoảng cách từ đầu mỏ hàn đến vật hàn khoảng 8–12 mm.
• Bấm cò súng để bắt đầu hàn, di chuyển đều tay, có thể theo đường thẳng, zig-zag hoặc vòng nhỏ để mối hàn phủ đều.

Kết thúc quá trình hàn

• Khi thả cò súng, khí bảo vệ vẫn tiếp tục phun vài giây để làm nguội mối hàn.
• Kiểm tra mối hàn: phải đều, không rỗ khí hay cháy cạnh.
• Làm sạch xỉ hàn (nếu có) và tắt máy, đóng bình khí an toàn.

Cách sử dụng máy hàn MIG không dùng khí 

• Không cần kết nối bình khí, chỉ cần lắp dây hàn lõi thuốc vào cuộn.
• Điều chỉnh dòng điện và tốc độ dây phù hợp với vật liệu.
• Thao tác hàn giống MIG dùng khí: giữ khoảng cách, góc nghiêng và tốc độ di chuyển ổn định.
• Sau khi hàn, cần vệ sinh mối hàn kỹ vì loại dây này thường để lại xỉ và bắn tóe nhiều hơn.
• Thích hợp cho hàn ngoài trời, công trình di động hoặc môi trường gió lớn.

Lưu ý quan trọng khi sử dụng máy hàn MIG

• Với MIG dùng khí: luôn bật khí bảo vệ trước khi bắt đầu.
• Không hàn gần khu vực có vật liệu dễ cháy nổ.
• Chọn thông số dòng điện, điện áp và tốc độ dây phù hợp với từng loại vật liệu.
• Hạn chế hàn ở nơi gió mạnh, nếu bắt buộc thì nên dùng MIG không khí.
• Thường xuyên kiểm tra mỏ hàn, dây hàn và kẹp mass để đảm bảo tiếp xúc tốt.

Lỗi thường gặp và cách khắc phục

• Mối hàn bị rỗ khí: nguyên nhân thường do thiếu khí bảo vệ hoặc bề mặt vật hàn bẩn. Khắc phục bằng cách tăng lưu lượng khí và làm sạch vật liệu.
• Dây hàn không ra hoặc bị kẹt: do cuộn dây quá căng, con lăn mòn hoặc mỏ hàn bị bẩn. Cần vệ sinh và điều chỉnh lại.
• Mối hàn bắn tóe nhiều: thường do điện áp và tốc độ dây không cân đối. Giảm tốc độ dây hoặc tăng điện áp để ổn định hồ quang.
• Mối hàn không ngấu: do dòng điện quá thấp hoặc di chuyển mỏ hàn quá nhanh. Cần tăng dòng và hàn chậm hơn.

Kết luận

Máy hàn MIG là thiết bị hàn linh hoạt, hiệu quả và dễ sử dụng, phù hợp cả với thợ chuyên nghiệp lẫn người mới học hàn. Để sử dụng an toàn và đạt chất lượng mối hàn tốt, người thợ cần nắm vững:

• Chuẩn bị đầy đủ thiết bị và bảo hộ.
• Thao tác đúng kỹ thuật với MIG dùng khí và MIG không dùng khí.
• Điều chỉnh thông số phù hợp và xử lý kịp thời các lỗi thường gặp.

Nếu bạn đang tìm kiếm máy hàn MIG chính hãng từ các thương hiệu uy tín như Jasic, Oshima, Hồng Ký, hãy tham khảo tại TATMart – địa chỉ phân phối thiết bị hàn và phụ kiện công nghiệp đáng tin cậy, cam kết chất lượng và dịch vụ hậu mãi chuyên nghiệp.